Mianem wszywki alkoholowej określa się jałową tabletkę Esperal, która w swoim składzie posiada organiczny związek chemiczny o nazwie Disulfiram. Zabieg zaszycia alkoholowego zalicza się do tak zwanych farmakologicznych metod awersyjnych. Co ciekawe, po dziś dzień, mimo iż metoda ta stosowana jest od wielu lat, w dalszym ciągu w środowisku medycznym i terapeutycznym powielane są te same kontrowersje. U części profesjonalistów wynika to z czystej troski o dobro Pacjenta, u innych z kolei przeważa swojego rodzaju sentyment do sposobów z zakresu psychoterapii. Nie mniej jednak temat wszywek alkoholowych uznawany jest za ważny, chociażby dlatego, że u wielu alkoholików jest to ostatnia forma pomocy, zwłaszcza kiedy inne sposoby odwykowe nie działają. Warto się dokładniej przyjrzeć jej działaniu, a także zastanowić się nad korzyściami, jakie mogą płynąć z jej posiadania.
Wszywka alkoholowa ostatnią deską ratunku dla osób uzależnionych - jak działa, jaka jest jej skuteczność?
Metody awersyjne wprowadza się po to, aby u osoby uzależnionej zmienić nastawienie względem napojów procentowych, których tak pożądają. Jest to możliwe za pomocą zastępowania pierwotnych skojarzeń z alkoholem, które zdaniem alkoholików są pozytywne tymi negatywnymi. Tym samym relaks zamienia się na ból, odprężenie na stres o własne zdrowie, a rozwiązanie problemów staje się generowaniem nowych. Dzieje się tak z dwóch powodów: po pierwsze, osoba zainteresowana wszywką antyalkoholową musi być świadoma konsekwencji złamania abstynencji podczas terapii nią, co jest wymagane i sprawdzane przed samym zabiegiem, po drugie: wiele osób mimo świadomości sięga po alkohol przekonując się na własnym doświadczeniu jak fatalnie zaczyna się czuć po takim połączeniu już kilka minut od momentu rozpoczęcia picia. W aspekcie biologicznym proces ten odbywa się w następujący sposób: kiedy chirurg implantuje wszywkę pod skórę Pacjenta, niemalże natychmiast tabletka zaczyna uwalniać do krwioobiegu swoją substancję aktywną. Obecny we krwi Disulfiram blokuje poprawne działanie wątroby. Tym samym nie jest ona zdolna do wytwarzania enzymu odpowiedzialnego za procesy trawienia alkoholu. Nazywa się on dehydrogenazą alkoholową. W praktyce, Pacjent prowadzony metodą awersyjną pijący alkohol doprowadza do reakcji Disulfiramu z etanolem. Zaburzony enzym wątroby nie jest w stanie strawić alkoholu, doprowadzając go do postaci kwasu octowego wydalanego z organizmu. W konsekwencji alkoholik doznaje zatrucia alkoholowego będącego efektem reakcji disulfiramowej. W ciele człowieka odkładają się nadmierne ilości toksycznego aldehydu octowego, który powoduje:
- Nudności, wymioty, biegunkę,
- Ból: głowy, mięśni, brzucha i w klatce piersiowej,
- Trudności z oddychaniem, duszności,
- Zaczerwienienie skóry na twarzy, rozszerzenie naczyń krwionośnych,
- Stres, lęk, stany depresyjne, zwiększony strach o własne zdrowie,
- Ogólne złe samopoczucie i spadek kondycji,
- Problemy ze snem i niską jakością snu,
- Suchość w ustach i metaliczny posmak,
- Skoki ciśnienia i tachykardię,
- Nadwrażliwość na bodźce,
- Wzmożoną potliwość.
Warto dodać, że skuteczność wszywki alkoholowej jest wysoka - reakcja taka pojawia się zawsze w chwilach kiedy dochodzi do spożycia alkoholu, nawet w niewielkiej dawce. Tym samym groźne dla zdrowia są także wszelkie produkty spożywcze, lecznicze, kosmetyczne i chemiczne, które mogą posiadać w składzie właśnie alkohol. Należy dodać, że natężenie objawów, jak i czas trwania zależny jest od kilku czynników, np. wagi Pacjenta, podanej dawki leku, a także spożytego alkoholu. Warto pamiętać, że zatrucie alkoholowe wywołane Disulfiramem jest znacznie bardziej dokuczliwe, niż typowy kac i może trwać nawet kilkanaście godzin, co w praktyce oznacza kilkanaście godzin fatalnego samopoczucia fizycznego i psychicznego, które w skrajnych przypadkach może doprowadzić do trwałego uszkodzenia narządów wewnętrznych, poważnych stanów chorobowych, np. zawału lub paraliżu, a nawet śmierci.
Wszywka alkoholowa - korzyści zdrowotne i poza zdrowotne
Warto zadać sobie pytanie - skoro wszywka alkoholowa generuje realne ryzyko utraty zdrowia, jest ona godna uwagi Pacjentów i czy w ogóle można ją stosować u wszystkich chętnych? Odpowiedź brzmi: i tak, i nie. Jak wszędzie, gdzie ma się do czynienia z żywym organizmem - jest to zależne od indywidualnego przypadku. Owszem, Esperal jest skuteczny i niesie ze sobą wiele korzyści mimo potencjalnego ryzyka. Z tego powodu obowiązkowo należy odbyć z lekarzem konsultację medyczną, gdzie wykluczone zostaną przeciwwskazania zabiegowe, dostosowana zostanie dawka leku, a także weryfikacji ulegnie stan wiedzy na temat działania tego typu leku. Następnie wszystko zależy w rękach Pacjenta i w jego nastawieniu. Zabieg skutecznie może zwiększyć motywację do zmian, pomóc utrzymać abstynencję, stanowi idealny środek umożliwiający zmianę swoich nawyków. Ze względu na czas działania wszywki, szacuje się, że jest to od 8 do 12 miesięcy, jest to idealny moment na naukę sposobów życia bez obecności alkoholu, odzyskując kontrolę nad swoim życiem, myślami i czynami. Tym samym Esperal przyczynia się do naprawy wyrządzonych szkód poczynionych pod wpływem alkoholu - poprawie ulegają relacje z innymi ludźmi, zacieśniają się więzi rodzinne, człowiek ma możliwość powrotu do pracy i odbudowania swojej reputacji, a przy tym poprawia się sytuacja finansowa danej rodziny. Oprócz tego te kilka, kilkanaście miesięcy abstynencji pozwala chociaż trochę odbudować swoje zdrowie, szczególnie narządy takie jak wątroba, mózg, serce, trzustka i nerki są w stanie odpocząć i poprawić swoje funkcjonowanie.
Esperal - czy dla wszystkich chętnych?
W tym przypadku śmiało można dać odpowiedź przeczącą. Niestety zabieg zaszycia Esperalu, mimo, iż mało inwazyjny, bezpieczny i krótki (trwa około 30 minut), ma swoje ograniczenia w postaci przeciwwskazań. Lekarz ma prawo odmówić zabiegu u osoby:
- Nietrzeźwej lub takiej, która nie zachowała minimum 48 godzin abstynencji przed zabiegiem - warto w takiej sytuacji odbyć wcześniej odtruwanie alkoholowe,
- W ciąży lub okresie laktacji,
- Niepełnoletniej,
- Z chorobami przewlekłymi: onkologicznymi, zaburzonymi funkcjami układu sercowo-krążeniowo-naczyniowego, zapaleniem nerwu wzrokowego lub zapaleniem wielonerwowym,
- Z nadwrażliwością na Disulfiram.
Zabieg zaszycia alkoholowego i jego etapy
Jak wspomniano wyżej, zabieg jest bezbolesny i trwa krótko. W Bydgoszczy godnym polecania gabinetem chirurginczym jest: http://esperalbydgoszcz.pl/. Nie ma się czego bać, tym bardziej, że działania lekarza są całkowicie bezbolesne. Pacjentom podaje się znieczulenie miejscowe, dzięki któremu stale są świadomi wszystkich działań wokół nich, przy czym nie odczuwają bólu. Początkowo wymagana jest konsultacja, wywiad z lekarzem, o którym pisano już we wcześniejszych fragmentach. Kiedy znieczulenie działa, lekarz jednorazowymi narzędziami nacina skórę w okolicy pośladka, łopatki lub ramienia i wprowadza odpowiednią dawkę leku. Rana zaszywana jest szwami, zabezpieczona opatrunkiem, a sam Pacjent w celach profilaktycznych podawane ma antybiotyki.
Warto dodać, że sama wszywka na co dzień nie daje oznak swojej obecności. Nie wpływa na działanie leków (o ile nie mają w składzie alkoholu), nie zmienia zachowania człowieka, jego koordynacji ruchowej i umiejętności skupienia uwagi - w dalszym ciągu może np. prowadzić samochód. Sama tabletka nie jest wyczuwalna przez skórę, ani nie krępuje ruchów. Jedyne co, to po zabiegu należy zapewnić sobie opiekę osoby trzeciej, która pomoże dotrzeć do domu (zalecenie ze względu na podane znieczulenie), a także należy regularnie zmieniać opatrunek. Przez kilka dni warto zrezygnować z ciężkiej aktywności fizycznej i dźwigania, aby nie dopuścić do pęknięcia szwów lub przemieszczenia leku. W przypadku zaobserwowania wycieku surowicy, obrzęku, zaczerwienienia miejsca zabiegowego należy skontaktować się z lekarzem - są to objawy odrzucenia wszywki i potraktowania jej jako ciało obce. Zdarza się to bardzo rzadko, aczkolwiek należy mieć na uwadze, że wszelkie niepokojące objawy należy konsultować z chirurgiem wykonującym zabieg.