Prof. Paweł Śpiewak pochodził z rodziny polsko-żydowskiej. Był synem pisarki i tłumaczki Anny Kamieńskiej oraz poety i tłumacza Jana Śpiewaka. W 1974 roku ukończył studia w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. W 1984 roku uzyskał doktorat, a w roku 2000 został doktorem habilitowanym nauk humanistycznych.
Był historykiem i socjologiem, nauczycielem akademickim i publicystą. Współpracował m.in. z “Gazetą Wyborczą", “Rzeczpospolitą", “Tygodnikiem Powszechnym", czy “Wprost". W 2013 roku otrzymał Nagrodę im. księdza Józefa Tischnera w kategorii "pisarstwo religijne lub filozoficzne" za całokształt twórczości.
Prof. Śpiewak był też autorem wielu książek, m. in. "W stronę wspólnego dobra", "Pamięć po komunizmie", czy "Midrasze: księga nad księgami", za którą w 2005 roku został nominowany do Nagrody Literackiej "Nike".
W 2005 roku został posłem na Sejm V kadencji. W latach 2011-2020 był dyrektorem Żydowskiego Instytutu Historycznego. Od 2007 roku pełnił funkcję prezesa Biłgorajskiego Stowarzyszenia Kulturalnego im. Isaaca Bashevisa Singera.
Zmarł w czwartek 30 marca w Warszawie. Miał 71 lat.