W środę 27 września o godz. 18.00 w galerii BCK odbędzie się finisaż wystawy #ZnajdźRzemieślnika.

Wystawa poświęcona jest postaci pana Antoniego Małka, który pochodzi ze wsi Bukowa, położonej na terenie Lasów Janowskich. Są to bliskie okolice Biłgoraja, w którym od XVII wieku prężnie rozwijało się sitarstwo. Z czasem rzemiosło to stało się rozpoznawalną marką miasta i okolicznych wsi - zdecydowana większość mieszkańców zajmowała się wyrobem sit, ale także ich sprzedażą. Szukając rynków zbytu, sitarze biłgorajscy wędrowali nie tylko po regionie i kraju - zasięg ich wędrówek obejmował obszar między odległymi zakątkami Rosji a Turcją. Rzemieślnicy ci stworzyli swoją odrębną kulturę, wpłynęli także na ekonomiczny rozwój miasta.

Wraz ze zmniejszaniem potrzeby i znaczenia wyrobu sit, region stracił ważną siłę napędową, która przez wieki wpływała na jego charakter. Jednak tradycje sitarskie (w o wiele mniejszej skali) zachowały się wśród mieszkańców okolicznych miejscowości.

Wśród osób, które zajmowały się wyrobem sit, był m.in. ojciec pana Antoniego Małka. Nauczył on tego fachu swojego syna, który podjął się kontynuacji rodzinnych tradycji pracy w drewnie. Dzięki fotografiom wykonanym przez Mateusza Bornego mamy okazję towarzyszyć twórcy podczas poszukiwania odpowiednich sosen, późniejszej obróbki drewna i oprawiania sit. Widzimy przyrządy i narzędzia pomagające mu w pracy.

Wystawa została przygotowana w ramach projektu #ZnajdźRzemieślnika realizowanego przez Warsztaty Kultury w Lublinie.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: EtnoPolska. Edycja 2023.



Mateusz Borny - architekt krajobrazu, fotograf, filmowiec, muzykant. W zainteresowaniach kulturą tradycyjną skupia się na rejonie Roztocza Zachodniego. Od ponad dekady dokumentuje przejawy wiejskiej muzyki pochodzącej z tamtejszych miejscowości, a od 2010 r. zajmuje się także poznawaniem i wykonywaniem lokalnego repertuaru (gra na instrumencie o nazwie suka biłgorajska). Przygotowywał zdjęcia i filmy dla następujących jednostek kultury: Warsztaty Kultury w Lublinie, Stowarzyszenie Twórców Ludowych, Fundacja "Stara Droga", Towarzystwo Dla Natury i Człowieka, Fundacja "Muzyka Kresów", Centrum Kultury w Lublinie, Narodowy Instytut Muzyki i Tańca, Fundacja Teren Otwarty, Muzeum Instrumentów Ludowych w Szydłowcu, Fundacja Ochrony Krajobrazu i Promocji Regionów "Numinosum", Forum Muzyki Tradycyjnej, Gminny Ośrodek Kultury w Kurowie, Gminna Biblioteka Publiczna i Ośrodek Kultury w Kocudzy, Fundacja Pole Dialogu, Lubelska Grupa Badawcza, Dzielnicowy Dom Kultury "Bronowice" w Lublinie.



Projekt #ZnajdźRzemieślnika

Słowa kluczowe, hasła i hashtagi to wskazówki ułatwiające poszukiwania, pomagające znaleźć interesujące nas zagadnienie. Projektem #ZnajdźRzemieślnika chcemy wspomóc tych, dla których celem podobnych poszukiwań jest lokalna kultura ludowa. Pragniemy zaciekawić, opowiedzieć i dać impuls. Osobom, którym temat ten jest obcy - impuls do zainteresowania się własną kulturą regionalną; tym, którzy chcą wiedzieć i umieć więcej - motywację oraz możliwość rozwoju. W naszych działaniach nie skupiamy się jednak wyłącznie na odbiorcach, ale także na samych mistrzach tradycyjnego rzemiosła. Dzięki projektowi będą mieć oni okazję do zachowania swojej historii, opowiedzenia o dziedzictwie, w którym wyrośli i któremu poświęcili całe swoje życie, do znalezienia uczniów i kontynuatorów, a także do bycia docenionym - tak w najbliższej społeczności lokalnej, jak i o wiele szerzej. Wychodząc od małych miejscowości, w których dane tradycje tworzyły się i do dziś zachowały, dajemy szansę na to, by prezentowały się one także w nowych środowiskach i okolicznościach.