Wersja mobilna     +   Dodaj wydarzenie    Dodaj aktualność    Dodaj galerię    Zgłoś temat    Dodaj ogłoszenie    Dodaj ofertę  
Przeczytaj:
Rozmiar tekstu:
AAA
KRAJ
2018.02.02 11:25

Ile zarabiają partie i gdzie jest najwięcej działaczy?

Na koniec 2016 r. z 86 zarejestrowanych partii politycznych aktywną działalność prowadziły 72 partie, tj. o 3 więcej niż w 2014 r. Partie, które wzięły udział w badaniu, zadeklarowały łącznie blisko 251 tys. członków, o 16% mniej niż w 2014 r. Łączne przychody partii w 2016 r. wyniosły 127 mln zł, jednak tylko 9 partii dysponowało przychodami przekraczającymi 1 mln zł.
Ile zarabiają partie i gdzie jest najwięcej działaczy?
Ile zarabiają partie i gdzie jest najwięcej działaczy? Fot. PAP/R.Guz

Liczba partii politycznych

Na dzień 31 grudnia 2016 r. wprowadzonych do ewidencji było 86 partii. W latach 2010-2013 dynamika liczby partii była niewielka (zmiana o 2-3 partie rocznie). W 2014 r. odnotowano spadek liczby partii o 4 z 77 do 73, jednak w kolejnym roku ich liczba zwiększyła się o 12, a w 2016 r. - o 1. W ciągu 2016 r. z ewidencji wykreślono 1 partię polityczną i zarejestrowano 2 nowe ugrupowania.

W 2017 r. GUS przeprowadził badanie statystyczne partii politycznych przy użyciu formularza SOF-3. W trakcie realizacji tego badania oraz w oparciu o dane Państwowej Komisji Wyborczej potwierdzono aktywną działalność 72 z 86 partii zarejestrowanych w ewidencji na koniec 2016 r., zaś wypełniony formularz złożyły 53 podmioty.

W 2016 r. przedstawiciele 11 partii uczestniczyli we władzy państwowej w parlamencie lub rządzie, przedstawiciele kolejnych 12 ugrupowań zasiadali tylko w organach władzy samorządowej. Pozostałych 30 partii nie uczestniczyło we władzach publicznych żadnego szczebla. Na scenie politycznej po wyborach w 2015 r. nastąpiły istotne zmiany - w parlamencie pojawiły się podmioty niebędące partiami politycznymi, a równocześnie poza nim znalazły się partie z wieloletnim stażem parlamentarnym, co ma istotne znaczenie dla zmian w grupie ugrupowań parlamentarnych widocznych między edycjami badania. Dalsza analiza obejmuje 53 partie, które złożyły sprawozdanie SOF-3 za 2016 r.

Formy działalności

Zgodnie z ustawą o partiach politycznych celem działania partii jest uczestnictwo w życiu publicznym poprzez kształtowanie polityki państwa lub sprawowanie władzy publicznej. Realizacja tych celów odbywa się w oparciu o statut partii politycznej i może przybierać różnorodne formy.

Najczęściej wskazywaną przez partie polityczne formą działalności, podobnie jak w 2014 r., był udział w debacie publicznej i edukacja społeczna. Ten rodzaj aktywności politycznej polegający m.in. na organizowaniu konferencji prasowych, udziale w programach telewizyjnych i radiowych oraz konferencjach i seminariach zadeklarowało 38 partii. Między 2014 r. a 2016 r. zwiększyła się liczba partii politycznych koncentrujących się na organizowaniu manifestacji i innych zgromadzeń publicznych (z 31 do 35 partii) oraz zaangażowanych w organizację innych form aktywności obywatelskiej - z 31 do 33 partii.

W ramach swojej działalności znaczna część partii podejmowała działania o charakterze interwencyjnym, prowadzone zarówno na rzecz osób indywidualnych, jak i w celu rozwiązywania problemów określonych grup osób (odpowiednio 29 i 27).

Również ponad połowa badanych partii politycznych zajmowała się publikacją materiałów merytorycznych i działalnością wydawniczą służącą popularyzacji swoich celów i aktywności w przestrzeni publicznej. Przygotowywaniem projektów aktów prawnych zajmowało się w 2016 r. 18 partii politycznych, natomiast najrzadziej podejmowaną formą aktywności była działalność badawcza prowadzona przez co 7 partię polityczną uczestniczącą w badaniu (w poprzedniej edycji badania liczba partii zaangażowanych w działalność badawczą była blisko dwukrotnie wyższa).

Partie, a rozmieszczenie terytorialne

Rozmieszczenie terytorialne, zasięg działania oraz struktury organizacyjne Większość partii politycznych - 35 spośród 53 zbadanych podmiotów - prowadziło działalność na terenie całej Polski, kolejnych 12 również poza granicami kraju. Dla pozostałych jednostek obszar prowadzenia działalności stanowiły maksymalnie - województwo (3), powiat (1) i gmina (2).

Ponad 3/4 zbadanych partii politycznych posiadało jednostki terenowe (41). W przypadku 21 partii zasięg działania najniższej terenowej jednostki organizacyjnej obejmował gminę lub jej część, kolejnych 6 - powiat, a 9 - województwo.

Działalność wykraczającą poza jedno województwo prowadziły jednostki terenowe najniższego szczebla 5 partii politycznych. Wśród ugrupowań posiadających w 2016 r. jednostki terenowe średnia liczba działających jednostek najniższego szczebla wyniosła 177, przy czym połowa partii posiadała nie więcej niż 16 jednostek. Dla porównania w 2014 r. wartości średniej i mediany wśród jednostek deklarujących posiadanie terenowych jednostek organizacyjnych były wyższe i wyniosły odpowiednio 269 i 19 jednostek.

Wielkości te różniły się znacząco dla partii reprezentowanych we władzach państwowych (parlamencie lub rządzie), gdzie przeciętna partia posiadała w 2016 r. ponad 0,6 tys. jednostek terenowych, zaś mediana wyniosła 76 jednostek.

Spośród 53 zbadanych w 2016 r. partii politycznych 34 posiadało główne siedziby w województwie mazowieckim, 5 - w województwie małopolskim, 3 - w województwie śląskim, po 2 - w województwach: lubelskim, podkarpackim i pomorskim, natomiast po 1 - w województwach: dolnośląskim, łódzkim, świętokrzyskim, wielkopolskim i zachodniopomorskim.

          Źródło: GUS

Baza członkowska

W 2016 r. aktywne partie polityczne, uczestniczące w badaniu na formularzu SOF-3 wykazały łącznie 250,8 tys. członków, tj. o 16% mniej niż w 2014 r. Najwyższą liczbę członków posiadały partie mające swoje przedstawicielstwo w parlamencie - zrzeszały one 71% wszystkich członków, choć stanowiły jedynie 1/5 aktywnych partii. Członkowie partii reprezentowanych tylko we władzach samorządowych stanowili 22% bazy członkowskiej, natomiast partii nie sprawujących władzy - 7%. Przeciętna partia polityczna zrzeszała w 2016 r. 4,7 tys. członków, tj. o 0,8 tys. mniej niż w 2014 r. Jednocześnie połowa partii posiadała nie więcej niż 400 członków, co oznacza wzrost mediany o 85 członków w stosunku do poprzedniej edycji badania z 2014 r.

W 2016 r. struktura partii politycznych ze względu na liczbę członków nie zmieniła się znacząco w stosunku do 2014 r., przy zachowaniu występującego rozwarstwienia. Partie deklarujące posiadanie powyżej 10 tys. członków, stanowiąc tylko 1/10 zbadanej zbiorowości, zrzeszały 82% sumy wszystkich członków, podczas gdy partie z członkostwem do 100 osób gromadziły mniej niż 1% bazy członkowskiej, chociaż stanowiły ponad 1/3 wszystkich partii.

Ugrupowania zasiadające w parlamencie posiadały w 2016 r. przeciętnie 16,1 tys. członków przy medianie 10-krotnie niższej - wynoszącej 1,6 tys. członków. Obie wartości były jednak wyższe - odpowiednio ponad 3- i 4-krotnie od liczonych dla całej zbiorowości. Odsetek kobiet wśród zrzeszonych członków wzrósł między 2014 r. a 2016 r. o 3 p. proc. i wyniósł 32%.

Jednak ogólna liczba kobiet zmniejszyła się z 87,4 tys. w 2014 r. do 79,7 tys. w 2016 r., przy czym spadek ten był prawie dwukrotnie niższy niż w przypadku członkostwa ogółem (9% wobec 16%). Kobiety stanowiły 1/3 wśród członków partii zasiadających w parlamencie, 1/4 wyłącznie w samorządzie i 2/5 w partiach nie biorących udziału we władzy. Jedynie w trzech partiach kobiety stanowiły ponad połowę zrzeszonych członków, a w kolejnych dwóch stanowiły niemal połowę.

Przychody partii politycznych

Zgodnie z Konstytucją RP finansowanie partii politycznych jest jawne3 . Ustawa o partiach politycznych4 zobowiązuje partie do sporządzania i dostarczania do Państwowej Komisji Wyborczej (PKW) corocznych sprawozdań, w których wykazują źródła, z jakich pozyskiwały środki finansowe oraz przedstawiają informacje o kredytach bankowych i o wydatkach poniesionych z Funduszu Wyborczego. Sprawozdania te podawane są przez PKW do publicznej wiadomości w Internecie.

Działalność partii politycznych w Polsce finansowana jest z trzech głównych źródeł: (1) dochodów uzyskiwanych przez partie z wykorzystaniem własnego majątku (np. z oprocentowania środków zgromadzonych na rachunkach bankowych i lokatach, ze zbycia należących do nich składników majątkowych itp.); (2) dochodów od osób fizycznych w postaci składek członkowskich, darowizn, spadków oraz zapisów; (3) subwencji oraz dotacji z budżetu pań- stwa5 .

W 2016 r. suma przychodów 49 partii politycznych uzyskujących przychody, spośród ugrupowań zbadanych na formularzu SOF-3, wyniosła 127,5 mln zł i była niższa w stosunku do kwoty z 2014 r. o 19,3 mln zł. Partie, których reprezentanci zasiadali w parlamencie RP uzyskały przychody w wysokości 111,5 mln zł,, tj. ponad 87% łącznej kwoty przychodów, przy czym odsetek ten w 2014 r. wynosił aż 98%. Partie uczestniczące we władzy tylko na szczeblu samorządowym uzyskały ponad 5%, a nie biorące udziału we władzach - ponad 7% łącznej kwoty przychodów zbadanych podmiotów w 2016 r.

Dominującą grupą spośród partii mających przychody były, podobnie jak w 2014 r., partie polityczne deklarujące przychody nie przekraczające 10 tys. zł, które w 2016 r. stanowiły ponad połowę jednostek (53%). Jednak w tym okresie zwiększył się odsetek partii osiągających dochody wyższe niż 10 tys. zł w skali roku o 5 p. proc., w tym 9 partii politycznych osiągnęło w 2016 r. przychody przekraczające 1 mln zł.

Odmiennie niż w 2014 r. kształtowała się struktura przychodów partii politycznych w 2016 r.

Znaczącą część przychodów w 2016 r. stanowiły środki publiczne przekazane w ramach określonych ustawami dotacji i subwencji (88% wobec 37% w 2014 r.), przy czym 47% stanowiła jednorazowa dotacja dla partii zasiadających w parlamencie po wyborach parlamentarnych w 2015 r. Łącznie partie polityczne pozyskały w 2016 r. z budżetu państwa blisko 112,8 mln zł wobec 54,5 mln zł w 2014 r., kiedy nie przyznawano dotacji podmiotowej.

Przychody z przekazanych przez osoby fizyczne, w tym w formie darowizn, spadków i zapisów bądź składek członkowskich wyniosły 12,4 mln zł i stanowiły 10% sumy przychodów w 2016 r., podczas gdy w 2014 r., kiedy odbyły się wybory samorządowe wynosiły one 79,3 mln zł stanowiąc ponad połowę uzyskanych przychodów (54%). Podobnie jak w 2014 r. niewielką rolę odgrywały dochody z majątku partii (2%).

W partiach reprezentowanych w parlamencie dominowały środki z budżetu państwa, które stanowiły 90% ich rocznych przychodów w 2016 r. i wyniosły 100,8 mln zł. Partie reprezentowane we władzach tylko samorządowych, chociaż ponad połowę przychodów - 54% uzyskały również z budżetu państwa (3,7 mln zł), charakteryzowały się jednocześnie najwyższym udziałem środków przekazanych przez osoby fizyczne - 26% oraz dochodów z majątku - 20%, otrzymując z tych źródeł odpowiednio ponad 1,7 mln oraz 1,4 mln zł.

Partie pozostające pozawładzą parlamentarną lub samorządową finansowały się w 2016 r. w 90% ze środków budżetowych (8,3 mln zł), a w 10% ze środków przekazanych przez osoby fizyczne (0,9 mln zł). Średnia kwota środków, które przypadły na jedną partię w 2016 r. wyniosła 2 602,6 tys. zł, jednak połowa badanych partii politycznych deklarujących posiadanie przychodów osiągnęła wpływy nie przekraczające 6,6 tys. zł.

W 2014 r. średnia i mediana wyniosły odpowiednio 3 060 tys. zł oraz 5,4 tys. zł. Utrzymująca się wyraźna różnica (blisko 400-krotna w 2016 r.) wielkości średniej i mediany przychodów wskazuje na znaczne zróżnicowanie sytuacji finansowej działających w Polsce partii politycznych.

mp/

PAP
REKLAMA
PAP dodany
Forum  forum (0)    
Odsłon: 302

Waszym zdaniem (0)

Podaj login i hasło:
Login:
Hasło:
Skomentuj na forum:
Zarejestruj się
Jesteś już zarejestrowany na bilgorajska.pl? Zaloguj się
Imie lub nazwa:
Treść komentarza:
Przepisz niebieski tekst z obrazka wyżej:
Brak wpisów, Twój komentarz może byc pierwszy.
Zgodnie z ustawą o świadczeniu usług droga elektroniczna art 14 i 15 (Podmiot, który świadczy usługi określone w art. 12-14, nie jest obowiązany do sprawdzania przekazywanych, przechowywanych lub udostępnianych przez niego danych) wydawca portalu bilgorajska.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść wypowiedzi zamieszczanych przez użytkowników Forum. Osoby zamieszczające wypowiedzi naruszające prawo lub prawem chronione dobra osób trzecich mogą ponieść z tego tytułu odpowiedzialność karną lub cywilną.
Przy komentarzu niezarejestrowanego użytkownika będzie widoczny jego ZAKODOWANY adres IP. Zaloguj/Zarejestruj się.
reklama
REKLAMA
REKLAMA

Najpopularniejsze

REKLAMA
Gazetka Lidl - Zobacz aktualne promocje i nowe gazetki na stronie Moja Gazetka
REKLAMA
9 grudnia 2024 Tarnogród
18-latka pędziła z prędkością 155 km/h w terenie zabudowanym!
Mandat w wysokości 2 500 złotych, 15 punktów karnych oraz zatrzymane na trzy miesiące uprawnienia do kierowania to kara jaką otrzymała 18-latka, która jechała BMW w terenie zabudowanym z prędkością 155 km/h. Młoda kobieta została zatrzymana przez biłgorajską drogówkę.
dzisiaj, 12:19 Biłgoraj
Biłgorajanin z zespołem w finale programu telewizyjnego
w czwartek, godzina 11:58 Biłgoraj
Prezentacja sensacyjnego odkrycia w Biłgoraju
14 grudnia 2024 Biłgoraj
Biłgorajski Weekend Cudów - Szlachetna Paczka na finiszu
W dniach 13 i 14 grudnia w Biłgoraju odbywa się finał Szlachetnej Paczki - znanej inicjatywy społecznej, która łączy darczyńców z potrzebującymi rodzinami. Tegoroczny sztab lokalny działa w Biłgorajskim Centrum Kultury.
13 grudnia 2024 Nadrzecze
Potrącił pieszego i uciekł. Mężczyzna nie żyje
dzisiaj, 10:47 Biłgoraj
Świąteczna wizyta maluchów u burmistrza
 
telRedakcja telefon

533 188 100

alarmSkrzynka alarmowa

alert@bilgorajska.pl

emailRedakcja e-mail

redakcja@bilgorajska.pl

Wszelkie prawa zastrzeżone bilgorajska.pl Projekt graficzny CePixel wykonanie eball