Jak działają cewki zapłonowe i kiedy warto je wymienić?

Jednym z najważniejszych elementów silnika benzynowego jest, bez wątpienia, cewka zapłonowa. To ona odpowiada bowiem za wytwarzanie ładunku elektrycznego, który zmienia prąd o niskim napięciu w prąd o napięciu dochodzącym do 30.000 Woltów (Tenże prąd jest następnie zamieniany w iskrę przy wykorzystaniu świecy zapłonowej). Warto więc poznać podstawowe zasady jej funkcjonowania, aby w łatwy sposób rozpoznać ewentualną awarię cewki zapłonowej i wiedzieć, jak postępować, by ją poprawnie wymienić.

Mechanizm działania urządzenia opiera się na elektromagnetyce. Warto wiedzieć, że cewka zapłonowa tak naprawdę zawiera dwie cewki (zwoje drutu) - tak zwane uzwojenie pierwotne oraz wtórne. Uzwojenie pierwotne wykonane jest z drutu o większej grubości, ale cechuje się mniejszą ilością zwojów. Posiada styk dodatni - to ono pobiera zatem prąd do cewki. Uzwojenie wtórne posiada typowo około 100 (często więcej) razy więcej zwojów, niż pierwotne, ale wykonane są one z kilka razy cieńszego drutu. Oczywiście, oba uzwojenia mają połączenia masowe - uzwojenie wtórne posiada jednak także połączenie ze stykiem wysokiego napięcia. To właśnie z tego miejsca prąd o wysokim napięciu wysyłany jest poza cewkę.

Na jakiej zasadzie funkcjonuje cały mechanizm? Otóż w chwili, gdy do cewki pierwotnej dotrze wytworzony w akumulatorze prąd, powstaje w niej pole magnetyczne. Gdy następnie dochodzi do zamknięcia obwodu, pojawia się zjawisko indukcji, a pole magnetyczne zapada się. Doprowadza to do powstania prądu o napięciu 250-400 V, który przechodzi następnie na uzwojenie wtórne. Tam napięcie zostaje drastycznie zwielokrotnione, w związku z wielokrotnie większą liczbą zwojów. Ponieważ obwód został zamknięty, jedynym “wyjściem" z cewki jest dla prądu styk wysokiego napięcia - stamtąd prąd płynie następnie do świecy zapłonowej, która dzięki temu “daje iskrę". Powstawanie iskry będzie trwało tak długo, jak długo do świecy zapłonowej płynąć będzie energia z cewki.

Jak praktycznie każdy element samochodu, również cewka zapłonowa może ulec awarii. Zalecana jest wówczas jej wymiana - ale jak mieć pewność, że z cewką zapłonową dzieje się coś niepokojącego? Jak się okazuje, awarii cewki towarzyszą z reguły pewne charakterystyczne objawy. Są to między innymi:

• Narastające z czasem szarpanie podczas jazdy
• Nierówna praca na biegu jałowym
• Silne wibracje dobiegające z silnika, mocno wyczuwalne w kabinie pojazdu
• Utrata mocy przez silnik
• Czasami także niemożność uruchomienia pojazdu (w przypadku cewek zapłonowych cylindrycznych)

Aby upewnić się, że doszło do awarii cewki zapłonowej, warto skorzystać z interfejsu diagnostycznego oraz złącza diagnostycznego OBD2. Proste badanie szybko wykaże, czy w pojeździe rzeczywiście doszło do awarii cewki. Jeśli tak, urządzenie wyświetlić powinno jeden z następujących kodów.

• PO 301
• PO 302
• PO 303
• PO 304

Ostatnia cyfra to po prostu numer cylindra, w którym doszło do awarii.

Źródło wideo: autodoc.pl

Jak wymienić cewkę zapłonową?

Wymiana cewki zapłonowej nieco różni się w zależności od tego, jakiego rodzaju cewki zamontowane są w pojeździe.

W przypadku aut z jedną cewką zapłonową i wirującym rozdzielaczem zapłonu:

Cewka zapłonowa powinna znajdować się w przestrzeni oddzielającej kabinę pojazdu od komory silnika. Lokalizujemy ją, a następnie odłączamy podłączone do niej przewody, delikatnie pociągając za wtyczki w stronę przeciwną do cewki. Następnie po prostu usuwamy uszkodzone urządzenie, a w jego miejsce montujemy nową cewkę zapłonową oraz podłączamy do niej przewody, a także klemy akumulatora.

W przypadku aut wyposażonych w pojedyncze / podwójne / poczwórne cewki zapłonowe:

Sytuacja jest tu nieco bardziej skomplikowana. Wymianę rozpoczynamy od demontażu górnej osłonki silnika i lokalizacji cewek. Ostrożnie odłączamy przewody niskonapięciowe (są delikatne) - ich wtyczki posiadają zapadki, które należy delikatnie ścisnąć przed wyciągnięciem. W przypadku aut wyposażonych w tzw. mostek, przymocowany śrubami do głowicy silnika - należy wcześniej odkręcić śruby i delikatnie przełożyć go na bok tak, by nie nadwyrężać ani nie uszkodzić przewodów

Cewki demontujemy, odkręcając mocujące je nakrętki. W przypadku cewek pojedynczych na każdą cewkę przypada po jednej nakrętce, w przypadku podwójnych czy poczwórnych - po kilka. Następnie chwytamy cewki za górną ich część i pociągamy w górę.

Każdą nową cewkę należy delikatnie i z wyczuciem wprowadzić na świecę zapłonową, a następnie zabezpieczamy je wykręconymi wcześniej nakrętkami. Pamiętajmy, że przykręcając cewkę zbyt mocno, można bezpowrotnie ją uszkodzić.

Zakładamy ewentualny mostek, podłączamy wtyczki przewodów niskonapięciowych, oraz ponownie montujemy górną osłonkę silnika. Pamiętać też należy o poprawnym podłączeniu klemów akumulatorowych.

Środki ostrożności

Przy wymianie cewek zapłonowych zadbać należy o to, by pojazd stał na płaskim terenie, a hamulec ręczny był zaciągnięty. Silnik powinien być wyłączony i zimny. Podczas czynności warto korzystać z rękawic ochronnych, gdyż komora silnika może zawierać ostre krawędzie. Wymieniają cewki, warto także wymienić świece zapłonowe.

Zwłaszcza mniej doświadczonym kierowcom zaleca się powierzenie wymiany profesjonalistom. Zyskamy wówczas pewność, że nowe części zostały optymalnie dobrane pod nasz samochód, oraz poprawnie zamontowane, co umożliwi nam komfortową i bezpieczną jazdę.